قال الله الحکیم فی کتابه

بسم الله الرحمن الرحیم

اقرا باسم ربک الذی خلق خلق الانسان  من علق  اقرا و ربک الاکرم الذی علم بالقلم علم الانسان ما لم یعلم  صدق الله العلی العظیم

آموزش پیشینه و قدمتی به اندازه آفرینش انسان دارد ، خداوند متعال آموزش مخلوق خود را عهده دار شده است و نخستین مراحل وجودی زندگی انسان را با آموزش  یادگیری و با ابزار لوح و قلم و مسطور کردن دانستنی ها قرین کرده است .

انبیای الهی و خصوصا پیامبران الوالعزم که کتاب آسمانی جدید ی را همراه داشته اند ،برای تداوم و استمرار آموزش انسان برانگیخته شدند تا شیوه زندگی را بر اساس آموزه های دینی به انسان ها بیاموزند و به آنان  برای رسدن به قله کمال کمک کنند .

زمین ، محل رشد و زندگی انسان است ونسبت به آن وظیفه و ماموریت خاص دارد ، وظیفه انسان همانطور که در آیه 61 سوره مبارکه هود آمده، عمران وآبادانی زمین است . (هو انشاکم من الارض و استعمرکم فیها)

شرط آبادانی ،کسب دانش ومهارت لازم وصیانت از منابع طبیعی و توانایی استفاده درست از آنهاست .قطعا آبادانی و پیشرفت واقعی و متوازن ،از توجه هم زمان به انسان و نیازهای رو به افزایش او ،به زمین و محیط زیست و پیرامون آن و تکنولژی و صنعت است .

نکته قابل توجه ،محوریت انسان در تغییر زمین و تکنولوژی است .اگر زمین دستخوش تغییرات نامطلوب  شده  و اگر صنایع آلاینده او را احاطه  کرده است. به دانش ،نگرش و مهارت وقابلیت انسان برای مواجهه با زمین و محیط  آن بستگی دارد .

انسان باید بیاموزد که چگونه می توان با دانش و تکنولوژی از منابع محدود طبیعی نیاز های حال وآینده  را به خوبی بر طرف کرده  طوری که حیات خود و نسل آینده اش  درمعرض خطر قرار نگیرد .

ما هر روز شاهد مصرف بی رویه منابع آبی و به هدر دادن آن هستیم، شاهد سوء مصرف انرژی و مواد خام طبیعی هستیم ، هر روز می بینیم که چگونه انسان با دست خود محیط زیست خود را آلوده می سازد و ذخایر ژنتیکی را از بین می برد ،و به دلیل توسعه نا متوازن ، دسترسی افراد به هوای پاک ،زمین پاک و تکنولوژی پاک ، محدود می شود  و نابرابری های جدید را رقم می زند .

تجارب و تحقیقات نشان داده است آموزش و سواد آموزی ،عنصر کلیدی برای تقویت  توسعه پایدار و اساس یادگیری مادام العمر است .

انسان ، آموزش دیده ، محیط زیست و اکو سیستم هایی که ضامن سلامت و بقای او، و نسل آینده اوست را سرمایه خود می داند و مراقبت از آنرا امری  عقلانی و ضروری تلقی می کند و اجازه نمی هد ،توسعه تکنولوژی ،صنایع و مصرف بی رویه انرژی و مواد خام تجدید ناپذیر ، محیط زندگی او را به خطر انداخته و شرایط حیات را برای نسل آینده بسیار سخت و دشوار کند .

گزارش پایش جهانی آموزش برای همه که در سال 2014 منتشر شده ،نشان می د هد ،آموزش و سواد آموزی ، حتی در حد دوره ابتدایی ،فقر را کاهش میدهد ،بهداشت و سلامت را تضمین می کند و مشارکت افرا د را در توسعه  جامعه افزایش داده و دموکراسی را تقویت می کند و البته رفاه بیشتر  نباید  منجر به استفاده بیشتر از طبیعت و تخریب  بیشتر او گردد .

 روز جهانی سواد آموزی که به پیشنهاد و ابتکار ایران به تصویب  مجمع عمومی سازمان ملل رسیده  و اکنون پنجاهمین  سال گشت آن برگزار می شود .بر همین موضوع تمرکز یافته است . که چگونه می توان رشد  متوازن  وتعادل حیات انسانی  ومحیط زیست و اقتصاد و فرهنگ را رقم زده  و در بستر زمان پایدار نگهداشت .

معمار کبیر انقلاب اسلامی  حضرت امام خمینی (ره ) سواد آموزی را از حوایج اولیه انسانی ،مهمتر از بهداشت و مسکن اعلام نمودند،این باور، امروز جهانی شده است که سواد آموزی نه تنها زندگی را تغییر می دهد بلکه آنرا نجات می دهد .

بررسی ها  نشان می دهد  که بخش مهمی ازجامعه  هنوز مهارت های پایه سواد  را برای  شکل دهی به جوامع  پایدار کسب نکره اند و نیازمند به آموزش و توانمند سازی هستند

دولت جمهوری اسلامی ایران با باور به این مسله که سواد آموزی می تواند زمینه ساز   برخورداری بخش مهمی از جامعه  از زندگی سالم و با کیفیت  باشد  موضوع سواد آموزی را در اولویت قرار داده و در مصوبه سال گذشته خود چند محور مهم را مورد تاکید قرارداد :

- اهمیت خود آموزی و استقلال  در یادگیری  با همکاری و اهتمام اعضای خانواده 

- توجه به تنوع سواد در طراحی اجرای برنامه های سواد آموزی با تاسیس مراکز یادگیری محلی

- توجه ویژه به بخش غیر دولتی   و موسسات آموزشی مردم نهاد  و حمایت از فعالیت های آنها

- توجه خاص به اتباع خارجی و سرمایه گذاری قابل توجه برای آموزش آنها

سازمان نهضت سواد آموزی با الهام از پیام تاریخی حضرت امام (ره) و دستورات مقام معظم رهبری و دیدگاه های ریاست محترم جمهور مصمم است با باز نگری جدی در روش ها و رویه ها ، درصدد هدفمند سازی فعالیت ها و تمرکز  بر گروه های آسیب پذیر و  و به حاشیه رانده ، شده است که در این بخش به مهترین اقدامات  اشاره می شود :

1- تشکیل پایگاه اطلاعات ثبتی سطح سواد و اصلاح روش شمارش افراد بی سواد در کشور

2- ایجاد حد اکثر انعطاف  در رویه ها و شیوه های سواد آموزی  و توجه به مهارت آموزش

3- ایجاد تنوع در محتوای آموزشی و کتب درسی و غیر درسی

4- تمرکز بر گروه های خاص مثل معلولین و زندانیان ،عشایر ،روستاییان ،زنان و کشاورزان

5- توانمند سازی نیروی انسانی شاغل در بخش  سواد آموزی

علی رغم تلاش های صورت گرفته  هنوز هم بخشی از افراد جامعه از نعمت سواد پایه برخوردار نسیتند ، هرچند نسبت آنها  در گروه های سنی پایین ، به حداقل ممکن در سه دهه گذشته رسیده است ، با این حال کماکان  حدود 5درصد از جمعیت 4-10 سال کشور خود را بی سواد و حدود 10 درصد نیز کم سواد معرفی نموده اند ،این درحالی است که بیش از 6 میلیون نفر از افراد بی سواد در گروه سنی بالاتر از 50 سال قرار دارند که فعلا در اولویت برنامه های سواد آموزی قرار ندارند ،به علاوه همه ساله شاهد بازماندن تعدادی از کودکان از چرخه آموزش رسمی دوره ابتدایی هستیم که تهدید برای هدف گذاری کمی تعیین شده محسوب می شود .

 وزیر محترم آموزش و پرورش جناب آقای دکتر فانی دستوراکید داده اند که مدیران سطوح  مختلف  تمام تلاش خود را برای جذب و نگهداشت  کودکان 11-6 سال  به کار گیرند ولی تحقق آن مستلزم ایجاد سیاست و احساس مسئولیت  در تمام بخش های  کشور است .

من امیدوارم که نامگذاری این روز و محافلی که برای گرامیداشت آن برگزار می شود به شکل گیری عزم جدی ،عمومی و قاطع در تمام بخش های جامعه برای آموزش برای توسعه جوامع پایدار شکل گیرد . اگر باور داریم که سواد آموزی نه تنها زندگی را بهبود می بخشد بلکه موجب نجات زندگی می شود .

والسلام علیکم و رحمه الله و برکاته